Πρόγραμμα Erasmus+ ΚΑ1: “Πώς να κάνετε το σχολείο σας περισσότερο ψηφιακό”

Κατά τη σχολική χρονιά 2017-2018 το σχολείο μας υλοποίησε το πρόγραμμα  Erasmus+ ΚΑ1  “Πώς να κάνετε το σχολείο σας περισσότερο ψηφιακό”. Το πρόγραμμα αυτό ανήκει στην κατηγορία KΑ1 δηλαδή στη δράση  μαθησιακής κινητικότητας προσωπικού σχολικής  εκπαίδευσης  που προσφέρει την ευκαιρία σε εκπαιδευτικό προσωπικό σχολικών μονάδων να βιώσουν μια μαθησιακή εμπειρία σε μια   άλλη χώρα.

Καταρχήν επισκεφτήκαμε από 8-14 Οκτωβρίου 2018 το Ταλίν της Εσθονίας όπου και έγινε μία σειρά από σεμινάρια σχετικά με την ψηφιακή στροφή των σχολείων της χώρας κατά την τελευταία κυρίως

Κατά τη σχολική χρονιά 2017-2018 το σχολείο μας υλοποίησε το πρόγραμμα  Erasmus+ ΚΑ1  “Πώς να κάνετε το σχολείο σας περισσότερο ψηφιακό”. Το πρόγραμμα αυτό ανήκει στην κατηγορία KΑ1 δηλαδή στη δράση  μαθησιακής κινητικότητας προσωπικού σχολικής  εκπαίδευσης  που προσφέρει την ευκαιρία σε εκπαιδευτικό προσωπικό σχολικών μονάδων να βιώσουν μια μαθησιακή εμπειρία σε μια   άλλη χώρα.

Καταρχήν επισκεφτήκαμε από 8-14 Οκτωβρίου 2018 το Ταλίν της Εσθονίας όπου και έγινε μία σειρά από σεμινάρια σχετικά με την ψηφιακή στροφή των σχολείων της χώρας κατά την τελευταία κυρίως δεκαετία. Ο καθηγητής του Πανεπιστημίου του Ταλίν PhD Mart Laanpere ήταν και ο υπεύθυνος εισηγητής της όλης σειράς των σεμιναρίων και ο βοηθός του PhD James Sunney Quaicoe σε ρόλο υποστηρικτή του προγράμματος. Τα σεμινάρια έλαβαν χώρα στο πανεπιστήμιο του Τάλιν και έγινε αρχικά παρουσίαση του εκπαιδευτικού συστήματος  της Εσθονίας. Θα πρέπει να τονίσουμε ότι η Εσθονία παρότι είναι μία μικρή χώρα μόλις 1,3 εκατομμυρίου κατοίκων εντούτοις αποτελεί τον ψηφιακό γίγαντα των βαλτικών χωρών αλλά και της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Έχει ρίξει πολύ μεγάλο βάρος στην ηλεκτρονική διακυβέρνηση και ταυτόχρονα εξάγει τεχνογνωσία πάνω στο ήδη πετυχημένο μοντέλο που έχει ακολουθήσει. Να πούμε ότι το στοίχημα το οποίο έχει βάλει η χώρα αυτή είναι να πετύχει μέσω του προγράμματος το οποίο υλοποιεί την τελευταία πενταετία το λεγόμενο eResidency  την αύξηση του ψηφιακού πληθυσμού  της 10 φορές περισσότερο δηλαδή γύρω στα 10 εκατομμύρια. Όλες οι εφαρμογές στηρίζονται πάνω στην ψηφιακή πλατφόρμα που έχει αναπτύξει όπως eElections, eHealth, ePolice, 
eSchool κ.α. Σε γενικές γραμμές κατά τη διάρκεια των σεμιναρίων λειτουργήσαμε σε περιβάλλον προσωπικής μάθησης σε πλατφόρμες όπως το Google drive, το Evernote το Edself. Ασχοληθήκαμε κυρίως με εργαλεία ψηφιακής μάθησης και την αλλαγή της παιδαγωγικής προς ένα ενεργό, δημιουργικό, συνεργατικό μοντέλο μάθησης και φυσικά  τις αλλαγές που έχουν επέλθει με τα ψηφιακά εγχειρίδια, στο φυσικό εκπαιδευτικό περιβάλλον επαναπροσδιορίζοντας την ψηφιακή ικανότητα του σχολείου.

Θα πρέπει να τονίσουμε ότι το όλο εγχείρημα στηρίχθηκε στο μοντέλο του Fullan, του Καναδού ερευνητή οποίος υποστήριξε ότι μέσα από την αλλαγή στην διαχείριση και την τεχνολογία επέρχεται και η αλλαγή στην

παιδαγωγική και στην διοίκηση του σχολείου. Ουσιαστικά είδαμε τη σχεδίαση ψηφιακής πολιτικής για την εφαρμογή της καινοτομίας σε κάθε επίπεδο του σχολείου καθώς επίσης και θέματα αξιολόγησης της ψηφιακής ωριμότητας του σχολείου σε μία πλατφόρμα που έχει αναπτυχθεί στην Εσθονία το digital Mirror. Επισκεφθήκαμε συνολικά τέσσερα σχολεία  στο Ταλίν.

Το γυμνάσιο Pelgulinna, το ρωσικό σχολείο Tallinn City Russian Gymnasium, το Gustav Adolf Grammar School 

και το σχολείο 21. Οι εντυπώσεις που αποκομίσαμε έχουν να κάνουν κυρίως με τη στροφή των σχολείων στην ψηφιακή τεχνολογία στην δημιουργία ψηφιακών πλατφορμών έτσι ώστε να έχουν κτίσει κυριολεκτικά τον τρόπο επικοινωνίας, μάθησης, διδασκαλίας μέσω της ψηφιοποίησης του σχολείου. Επίσης οι υποδομές των σχολείων ήταν πάρα πολύ καλές με τους μαθητές να εμπλέκονται και σε δράσεις που έχουν να κάνουν με δημιουργικές δραστηριότητες καθώς και με σπορ, ξυλουργική, ύφανση, χειροτεχνία, μηχανική, μουσική, θεατρική αγωγή κ.α. Όλα τα σχολεία έχουν στήσει ένα δικό τους ψηφιακό περιβάλλον το οποίο επικοινωνεί με το κεντρικό ψηφιακό περιβάλλον του υπουργείου παιδείας έτσι ώστε να υπάρχει αλληλεπίδραση και υποστήριξη. Ουσιαστικά μέσα από την εμπλοκή των μαθητών με δράσεις όπως η μουσική και ξένες γλώσσες η διαθεματικές προσέγγισης που γίνονται στα μαθήματα αποτελούν πρώτη προτεραιότητα με στόχο οι μαθητές να αποκτήσουν δημιουργικότητα, κριτική σκέψη, συνεργασία, επικοινωνία, το σεβασμό για το περιβάλλον και τους συνανθρώπους, την ανεκτικότητα, την χρήση ψηφιακών εργαλείων και τη συμπεριφορά του ψηφιακού πολίτη. Στο τέλος παρουσιάστηκε από την κάθε ομάδα καθηγητών η εφαρμογή ενός καινοτόμου σχέδιο στρατηγικής στηριγμένο στα ψηφιακά εργαλεία με βάση την υπάρχουσα δομή του σχολείου και την αλλαγή στην παιδαγωγική που θα ακολουθηθεί.

Από την άλλη πλευρά κατά την επίσκεψη μας στην Ολλανδία και συγκεκριμένα στην Ουτρέχτη και στο Άμστερνταμ, από 27 Μαϊου έως 2 Ιουνίου 2018, που έγιναν τα σεμινάρια, δόθηκε έμφαση που στηρίχθηκε στην ψηφιακή στροφή των σχολείων όπως και προηγουμένως στο μοντέλο του Fullan αν και ταυτόχρονα αναλύσαμε το μοντέλο του Rogers σχετικά με την υιοθέτηση καινοτόμων ψηφιακών εργαλείων στο σύγχρονο εκπαιδευτικό περιβάλλον. Δουλέψαμε ομαδικά και συνεργατικά πάνω σε ήδη εφαρμοσμένα μοντέλα όπως π.χ.  του πανεπιστημίου της Indiana και προσπαθήσαμε να βρούμε τρόπο να προσεγγίσουμε την διοίκηση του σχολείου προκειμένου μέσα από ένα παιχνίδι στρατηγικής να αλλάξει το σχολείο και να κάνει την ψηφιακή στροφή (diffusion of innovation game).

Επίσης δόθηκε μεγάλη έμφαση και στην προστασία των προσωπικών δεδομένων και πως αυτά μπορούν να εφαρμοστούν στην κάθε χώρα έχοντας υπόψη τα ευρωπαϊκά πρότυπα για τα οποία γίνεται αναφορά στην ιστοσελίδα της Ευρωπαΐκής Ένωσης «esafetylabel.eu». Επισκεφθήκαμε το Σπινόζα Λύκειο στο Άμστερνταμ, το οποίο έχει κάνει στροφή στην ψηφιακή τεχνολογία και στη χρήση των ψηφιακών εργαλείων εφαρμόζοντας την υιοθέτηση ομαδοσυνεργατικών εργαλείων, διαθεματικών εργασιών και προσεγγίσεων και καινοτόμων δράσεων όπως είναι αυτή της Dalton hour. Δηλαδή, όπως μας εξήγησε η διοίκηση του σχολείου, τα παιδιά επιλέγουν τον καθηγητή και την θεματική ενότητα που θέλουν να παρακολουθήσουν ελεύθερα κάποιες ώρες την εβδομάδα, έτσι ώστε να υποστηρίξουν ενδεχόμενα κενά σε κάποια μαθήματα και ταυτόχρονα να εμπλουτίσουν τις γνώσεις τους πάνω σε αυτά.

Στο σχολείο τα πάντα γίνονται με iPad της Apple καθώς και στο εργαστήριο υπάρχουν μόνο μηχανήματα της Apple τα iMac στα οποία καλούνται οι μαθητές να υλοποιήσουν πολλές εργασίες . Ο καθηγητής ουσιαστικά λειτουργεί ως σύμβουλος περισσότερο παρά σαν ο καθηγητής που ξέρουμε στη χώρα μας ,όπου π.χ. εφαρμόζει την μετωπική διδασκαλία κ.λ.π. Πέρα από ένα δεκάλεπτο εισήγησης την ώρα, ο καθηγητής λειτουργεί μετά συμβουλευτικά-διαμεσολαβητικά και οι μαθητές ασχολούνται με τις εργασίες τους . Θα πρέπει να πούμε ότι οι υποδομές ήταν σε πολύ υψηλό επίπεδο καθώς υπήρχαν αίθουσες μουσικής, χορού  και θεάτρου ώστε οι μαθητές να ασχολούνται εναλλακτικά και με αυτές τις δράσεις έτσι ώστε να αναπτύσσουν το κριτήριο της αισθητικής αγωγής και την ανάπτυξη της κοινωνικής και ομαδοσυνεργατικής σκέψης.

Έτσι λοιπόν εάν θέλουμε να πούμε συμπερασματικά κάποιες σκέψεις σχετικά με τις εκροές που αφορούν τα συγκεκριμένα σεμινάρια θα πρέπει να τονίσουμε, ότι στην εποχή που ζούμε, θα πρέπει  να εφαρμόσουμε νέες παιδαγωγικές μεθόδους για τα σχολεία του 21ου αιώνα. Να σχεδιάσουμε καινοτόμα σενάρια δράσης και εκμάθησης να εφαρμόσουμε συμμετοχικά και ομαδοσυνεργατικά σχέδια και πολιτικές για τις ψηφιακές καινοτομίες στο σχολικό επίπεδο. Επίσης να δείξουμε πολύ μεγάλο ενδιαφέρον στην πολιτική της ψηφιακής ασφαλείας στο σχολείο.

Μάθαμε πώς να αναβαθμίζουμε τη ψηφιακή δομή του σχολείου: κινητές συσκευές, δίκτυο, εργαλεία και περιβάλλον διαδικτυακής εκμάθησης καθώς και πώς να σχεδιάζουμε μια πολιτική ψηφιακής ασφάλειας για ολόκληρο το σχολείο.

Αποκτήσαμε επικοινωνιακές δεξιότητες στην Αγγλική γλώσσα, έμφαση στη βελτίωση της προφορικής ευχέρειας, μεγαλύτερη αυτοπεποίθηση στη χρήση της προφορικής γλώσσας.

Ευρύτερη κατανόηση της ψηφιακής στροφής των σχολείων και ο ρόλος των υπευθύνων των σχολείων να την εφαρμόσουν βασιζόμενοι σε έρευνες πάνω στη ψηφιακή καινοτομία στα σχολεία. Το πλαίσιο του Fullan για τη ψηφιακή στροφή ολόκληρου του σχολείου.

Μάθαμε για την πολιτική ψηφιακής ασφάλειας ολόκληρου του σχολείου (GDPR), να υποστηρίζουμε την παιδαγωγική καινοτομία, να τη δημιουργούμε και να τη διαχειριζόμαστε.

Κατανοήσαμε  πώς να διαχειριζόμαστε τις αλλαγές στα σχολεία υποστηρίζοντας τους καθηγητές, διαδίδοντας τη βέλτιστη πρακτική, προσεγγίζοντας τους γονείς και την κοινότητα.

Συνεργαστήκαμε σε εργαστήρια και μοιραστήκαμε παραδείγματα πάνω σε επιτυχημένες ψηφιακές καινοτομίες σχολείων στις χώρες μας για να βελτιώσουμε την Ευρωπαϊκή διάσταση.

 

Διάχυχη αποτελεσμάτων

Οι παραπάνω κινητικότητες συνέβαλαν σε πάρα πολύ μεγάλο βαθμό στην δημιουργία ευκαιριών έτσι ώστε να μοιραστούμε τις γνώσεις που αποκτήσαμε μέσα από την κινητικότητα με συναδέλφους μας από το σχολείο αλλά και με άλλα όμορα σχολεία.

Η χρησιμοποίηση νέων μεθόδων διδασκαλίας, η εισαγωγή νέων θεμάτων και προγραμμάτων σπουδών στο σχολείο, καθώς και μια νέα προσέγγιση για εφαρμογή των καλών πρακτικών στο σχολείο αναμφίβολα οδηγεί όχι μόνο στην αξιοποίηση τους από το φορέα αποστολής μας αλλά και την διάχυση αυτών στο ευρύτερο κοινωνικό σύνολο. Πέρα από την ενίσχυση της θετικής στάσης μας στο εργασιακό μας περιβάλλον αυτές οι κινητικότητες οδήγησαν ουσιαστικά στην ενίσχυση της συνεργασίας με τους εταίρους μας, στην καταβολή των προσπαθειών μας για διεθνοποίηση των δραστηριοτήτων, στην συνεργασία με φορείς της αγοράς εργασίας, αλλά και με παράγοντες της κοινωνίας. Έτσι με βάση τα αποτελέσματα τα οποία αποκομίσαμε από την συμμετοχή μας σε αυτές τις δραστηριότητες είναι εμφανές ότι στους αρχικούς μας σχεδιασμούς ήταν και η ευρύτερη διαχείριση αυτών.

Πιο συγκεκριμένα, η καλλιέργεια της ικανότητας μας να χρησιμοποιούμε αλληλεπιδραστικές ψηφιακές τεχνολογίες για τον εμπλουτισμό της διδασκαλίας μας, η αυξημένη ώθηση στην χρήση νέων διδακτικών μεθόδων στην τάξη, η δημιουργία προτύπων δομών και μοντέλων στην χρήση της ψηφιακής τεχνολογίας στην εκπαίδευση, η χρήση των τάμπλετ και άλλων ηλεκτρονικών συσκευών στις εκπαιδευτικές δομές, η δημιουργία Flipped classroom και ο ρόλος των τάμπλετ στα μαθήματα Stem, η δημιουργία μέσων παραγωγής με τη χρήση διαφορετικών τεχνικών π.χ κείμενο, PDF, ακουστικά, η δημιουργία παραγωγής βίντεο και η δημοσιοποίηση τους online, η ασφαλής χρήση τους σε μαθήματα Stem, είναι ορισμένα αποτελέσματα τα οποία θα θέλαμε να κοινοποιήσουμε τόσο στο εσωτερικό του φορέα μας όσο και στο εξωτερικό κοινωνικό περιβάλλον. Ο τομέας των εκπαιδευτικών διαδικασιών σίγουρα λαμβάνει μεγαλύτερη προστιθέμενη αξία, γιατί τα σύγχρονα συστήματα τεχνολογίας, επικοινωνίας και πληροφοριών, θα ενισχύσουν σε μεγάλο βαθμό την παιδαγωγική πτυχή της διδασκαλίας. Η πρόσθετη αξία των συστημάτων αυτών αφορά στην βελτίωση της μαθησιακής διαδικασίας μέσω του συγκεκριμένου σχεδίου. Αποτελέσματα του σχεδίου όπως η απόκτηση διεθνούς εμπειρίας των συμμετεχόντων καθηγητών, η ανταλλαγή εμπειριών με χρήστες από άλλες χώρες όσον αφορά τον καταμερισμό εργασίας, ομαδικές συνεδρίες για την ενεργοποίηση μεμονωμένων συμμετεχόντων ώστε να μοιραστούν με όλους τους υπόλοιπους να χρησιμοποιούν σήμερα τα τάμπλετ τα iPad και τους ηλεκτρονικούς υπολογιστές στην τάξη τους, θεωρούμε ότι θα πρέπει επίσης να κοινοποιηθούν τόσο στον φορέα αποστολής όσο και στην τοπική κοινωνία και κοινότητα. Ουσιαστικά κοινοποιώντας σε σχολικό επίπεδο μια συστηματική και τεκμηριωμένη προσέγγιση στο σχεδιασμό και την εφαρμογή της ψηφιακής καινοτομίας, όπως είναι τα προγράμματά τα οποία υλοποιήσαμε δηλαδή το Steam powering, CRISS, καθώς και μέσα από ένα συστηματικό προσδιορισμό και επανεξέταση πρακτικών χρήσης των σύγχρονων τεχνολογιών για εκπαιδευτικούς όπως είναι τα podcast, παρουσιάσεις, screencasting, εικόνες, αρχεία PDF, ebooks, χάρτες πετυχαίνουμε και τους επιθυμητούς μας στόχος που είναι η ψηφιακή στροφή του σχολείου. Δουλεύοντας με ψηφιακά εργαλεία και εφαρμογές πάνω σε ηλεκτρονικές ψηφιακές πλατφόρμες π.χ LePlanner scenarios, τα σχολεία της ευρύτερης περιοχής έχουν τη δυνατότητα να ανταλλάξουν βέλτιστες πρακτικές και πρακτικά παραδείγματα σε επίπεδο σχολείου για ψηφιακή καινοτομία, ταυτόχρονα να μοιραστούν τις εμπειρίες συμμετέχοντας σε ένα κοινό προγραμματισμό μαθαίνοντας ο ένας από τον άλλο και έτσι να θεσπίσουν κοινά έργα με συγκεκριμένες πνευματικές εκροές.

Κοινοποιώντας τα παραπάνω αποτελέσματα ουσιαστικά ενθαρρύνουμε την αποτελεσματική χρήση των ΤΠΕ, την δημιουργία βιώσιμων δομών και μοντέλων για την καινοτομία και την ψηφιακή στροφή. Διαχέοντας αυτές τις καλές πρακτικές που αφορούν νέες ευκαιρίες για την διδασκαλία και τη μάθηση με υπολογιστές και τάμπλετ στην ευρύτερη κοινότητα, ουσιαστικά στηρίζουμε τους γονείς των μαθητών στην ευρύτερη κατανόηση, αντίληψη και αλληλεπίδραση στο νέο τρόπο μάθησης και διδασκαλίας των μαθημάτων.

Κατά τη διάρκεια των δραστηριοτήτων, στα πλαίσια υλοποίησης του προγράμματος, έλαβαν μέρος ενδοεπιμορφώσεις στα πλαίσια του συλλόγου καθηγητών του σχολείου. Οι εκπαιδευτικοί οι οποίοι έλαβαν μέρος στο συγκεκριμένο πρόγραμμα έγιναν πολλαπλασιαστές για τις νέες ιδέες και τις γνώσεις που αποκόμισαν, τόσο στους υπόλοιπους συναδέλφους όσο και στους εκπαιδευτικούς του συστεγαζόμενου σχολείου. Έγιναν συναντήσεις αμέσως μετά το τέλος κάθε δραστηριότητας προκειμένου να παρουσιαστεί το γνωστικό κομμάτι και τα αποτελέσματα από την κάθε δραστηριότητα. Συγκεκριμένα στις 22 Νοεμβρίου έγινε παρουσίαση από τους επιμορφούμενους στο Ταλίν Της Εσθονίας των αποτελεσμάτων των σεμιναρίων, με όλες εκείνες οι μαθησιακές εκροές που αφορούσαν στη συγκεκριμένη δραστηριότητα. Έγινε μεταφορά της εμπειρίας των γνώσεων και των δεξιοτήτων, των νέων εκπαιδευτικών μεθόδων και κυρίως της όλης εμπειρίας για την ψηφιακή στροφή των σχολείων της χώρας υποδοχής. Επίσης 27 Ιουνίου 2018 έγινε δεύτερη σειρά ενημερώσεων από τους καταρτιζόμενους στη δεύτερη κινητικότητα στην Ολλανδία σχετικά με το εκπαιδευτικό σύστημα της χώρας, το πως εφαρμόζουν τα ψηφιακά εργαλεία στην εκπαιδευτική διαδικασία, την στροφή από την παραδοσιακή μορφή μάθησης σε ένα σύγχρονο εξ αποστάσεως περιβάλλον όπου οι μαθητές μπορούν και επικοινωνούν μέσα από ηλεκτρονικές πλατφόρμες χρησιμοποιώντας εργαλεία ψηφιακά προάγοντας την έννοια των Τ.Π.Ε. στο σύγχρονο παιδαγωγικό και διδακτικό περιβάλλον.

Θα πρέπει επίσης να τονίσουμε ότι ο διευθυντής του σχολείου, ο οποίος συμμετείχε στο πρόγραμμα, ανέλαβε την παρουσίαση σε συνεργασία με τον Οργανισμό Ανάπτυξης Σητείας, στο πλαίσιο των προγραμμάτων και σεμιναρίων επιμόρφωσης του ΚΕΚ Σητείας, των αποτελεσμάτων από τις κινητικότητες του σχεδίου, και την χρησιμοποίηση των ψηφιακών εργαλείων τόσο για την ψηφιακή στροφή στην εκπαίδευση τόσο των σχολείων όσο και την επίδραση τους και στην εκπαίδευση των ενηλίκων. Συγκεκριμένα αναφέρθηκε σε εφαρμογές Google apps, Kahoot, Edshelf, εννοιολογικών χαρτών, moodle κλπ.

Στις 15 Οκτωβρίου έγινε διάχυση των αποτελεσμάτων από τους καταρτιζόμενους καθηγητές στους γονείς του σχολείου μας οι οποίοι προσκλήθηκαν από το Διοικητικό Συμβούλιο του Συλλόγου γονέων και κηδεμόνων.

Δόθηκαν συνεντεύξεις σε όλες εφημερίδες, τόσο στην “Ανατολή” η οποία κυκλοφορεί σε επίπεδο νομού στις 16 Οκτωβρίου 2018, όσο και σε άλλες τοπικές εφημερίδες όπως τα “Σητειακά” στις 19 Οκτωβρίου 2018 δηλαδή με το τέλος του προγράμματος ώστε να αναδειχθεί η σημασία και η επίδραση των μαθησιακών αποτελεσμάτων στην σχολική μας μονάδα.

Επίσης δημοσιεύσαμε μια περίληψη της έκθεσης σχετικά με το περιεχόμενο του σχεδίου που υλοποιήσαμε στη διαδίκτυακή εφημερίδα sitiapress online.

Μέσω της ιστοσελίδας του σχολείου δημοσιεύσαμε τα σχετικά αποτελέσματα καθώς επίσης και σε σελίδα που δημιουργήσαμε στο facebook για την διάχυση των αποτελεσμάτων https://www.facebook.com/2oGYMNASIOSITEIAS

Στο etwinning έγινε διάχυση των αποτελεσμάτων όπου ανεβάσαμε αντίστοιχο υλικό καθώς επίσης και στην διαδικτυακή πύλη school education gateway.

Όλοι οι συμμετέχοντες προέβησαν σε γραπτή αξιολόγηση του προγράμματος, μεταξύ των άλλων αξιολόγησαν τους εκπαιδευτές, το εκπαιδευτικό υλικό, τη διαμονή, τη διατροφή, τις μετακινήσεις, τη συνεργασία με το φορέα υποδοχής και γενικά την αποτελεσματικότητα του σχεδίου. Στα σχετικά ερωτηματολόγια καταγράφηκαν οι απόψεις του δείγματος και τα αποτελέσματα θα αξιοποιηθούν κατάλληλα. Για την σύνταξη και διανομή των ερωτηματολογίων χρησιμοποιήθηκαν τα Google forms https://docs.google.com/forms/d/1gbI2-EIqhKum3-_OWlhd2agZEmATesMUb2Zpbs1ftr4 . Για την αξιολόγηση των αποτελεσμάτων τα Google docs και ως evaluation tool το add on της Flubaroo.

 

δεκαετία. Ο καθηγητής του Πανεπιστημίου του Ταλίν PhD Mart Laanpere ήταν και ο υπεύθυνος εισηγητής της όλης σειράς των σεμιναρίων και ο βοηθός του PhD James Sunney Quaicoe σε ρόλο υποστηρικτή του προγράμματος. Τα σεμινάρια έλαβαν χώρα στο πανεπιστήμιο του Τάλιν και έγινε αρχικά παρουσίαση του εκπαιδευτικού συστήματος  της Εσθονίας. Θα πρέπει να τονίσουμε ότι η Εσθονία παρότι είναι μία μικρή χώρα μόλις 1,3 εκατομμυρίου κατοίκων εντούτοις αποτελεί τον ψηφιακό γίγαντα των βαλτικών χωρών αλλά και της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Έχει ρίξει πολύ μεγάλο βάρος στην ηλεκτρονική διακυβέρνηση και ταυτόχρονα εξάγει τεχνογνωσία πάνω στο ήδη πετυχημένο μοντέλο που έχει ακολουθήσει. Να πούμε ότι το στοίχημα το οποίο έχει βάλει η χώρα αυτή είναι να πετύχει μέσω του προγράμματος το οποίο υλοποιεί την τελευταία πενταετία το λεγόμενο eResidency  την αύξηση του ψηφιακού πληθυσμού  της 10 φορές περισσότερο δηλαδή γύρω στα 10 εκατομμύρια. Όλες οι εφαρμογές στηρίζονται πάνω στην ψηφιακή πλατφόρμα που έχει αναπτύξει όπως eElections, eHealth, ePolice, 
eSchool κ.α. Σε γενικές γραμμές κατά τη διάρκεια των σεμιναρίων λειτουργήσαμε σε περιβάλλον προσωπικής μάθησης σε πλατφόρμες όπως το Google drive, το Evernote το Edself. Ασχοληθήκαμε κυρίως με εργαλεία ψηφιακής μάθησης και την αλλαγή της παιδαγωγικής προς ένα ενεργό, δημιουργικό, συνεργατικό μοντέλο μάθησης και φυσικά  τις αλλαγές που έχουν επέλθει με τα ψηφιακά εγχειρίδια, στο φυσικό εκπαιδευτικό περιβάλλον επαναπροσδιορίζοντας την ψηφιακή ικανότητα του σχολείου.

Θα πρέπει να τονίσουμε ότι το όλο εγχείρημα στηρίχθηκε στο μοντέλο του Fullan, του Καναδού ερευνητή οποίος υποστήριξε ότι μέσα από την αλλαγή στην διαχείριση και την τεχνολογία επέρχεται και η αλλαγή στην

παιδαγωγική και στην διοίκηση του σχολείου. Ουσιαστικά είδαμε τη σχεδίαση ψηφιακής πολιτικής για

την εφαρμογή της καινοτομίας σε κάθε επίπεδο του σχολείου καθώς επίσης και θέματα αξιολόγησης της ψηφιακής ωριμότητας του σχολείου σε μία πλατφόρμα που έχει αναπτυχθεί στην Εσθονία το digital Mirror. Επισκεφθήκαμε συνολικά τέσσερα σχολεία  στο Ταλίν.

Το γυμνάσιο Pelgulinna, το ρωσικό σχολείο Tallinn City Russian Gymnasium, το Gustav Adolf Grammar School 

και το σχολείο 21. Οι εντυπώσεις που αποκομίσαμε έχουν να κάνουν κυρίως με τη στροφή των σχολείων στην ψηφιακή τεχνολογία στην δημιουργία ψηφιακών πλατφορμών έτσι ώστε να έχουν κτίσει κυριολεκτικά τον τρόπο επικοινωνίας, μάθησης, διδασκαλίας μέσω της ψηφιοποίησης του σχολείου. Επίσης οι υποδομές των σχολείων ήταν πάρα πολύ καλές με τους μαθητές να εμπλέκονται και σε δράσεις που έχουν να κάνουν με δημιουργικές δραστηριότητες καθώς και με σπορ, ξυλουργική, ύφανση, χειροτεχνία, μηχανική, μουσική, θεατρική αγωγή κ.α. Όλα τα σχολεία έχουν στήσει ένα δικό τους ψηφιακό περιβάλλον το οποίο επικοινωνεί με το κεντρικό ψηφιακό περιβάλλον του υπουργείου παιδείας έτσι ώστε να υπάρχει αλληλεπίδραση και υποστήριξη. Ουσιαστικά μέσα από την εμπλοκή των μαθητών με δράσεις όπως η μουσική και ξένες γλώσσες η διαθεματικές προσέγγισης που γίνονται στα μαθήματα αποτελούν πρώτη προτεραιότητα με στόχο οι μαθητές να αποκτήσουν δημιουργικότητα, κριτική σκέψη, συνεργασία, επικοινωνία, το σεβασμό για το περιβάλλον και τους συνανθρώπους, την ανεκτικότητα, την χρήση ψηφιακών εργαλείων και τη συμπεριφορά του ψηφιακού πολίτη. Στο τέλος παρουσιάστηκε από την κάθε ομάδα καθηγητών η εφαρμογή ενός καινοτόμου σχέδιο στρατηγικής στηριγμένο στα ψηφιακά εργαλεία με βάση την υπάρχουσα δομή του σχολείου και την αλλαγή στην παιδαγωγική που θα ακολουθηθεί.

Από την άλλη πλευρά κατά την επίσκεψη μας στην Ολλανδία και συγκεκριμένα στην Ουτρέχτη και στο Άμστερνταμ, από 27 Μαϊου έως 2 Ιουνίου 2018, που έγιναν τα σεμινάρια, δόθηκε έμφαση που στηρίχθηκε στην ψηφιακή στροφή των σχολείων όπως και προηγουμένως στο μοντέλο του Fullan αν και ταυτόχρονα αναλύσαμε το μοντέλο του Rogers σχετικά με την υιοθέτηση καινοτόμων ψηφιακών εργαλείων στο σύγχρονο εκπαιδευτικό περιβάλλον. Δουλέψαμε ομαδικά και συνεργατικά πάνω σε ήδη εφαρμοσμένα μοντέλα όπως π.χ.  του πανεπιστημίου της Indiana και προσπαθήσαμε να βρούμε τρόπο να προσεγγίσουμε την διοίκηση του σχολείου προκειμένου μέσα από ένα παιχνίδι στρατηγικής να αλλάξει το σχολείο και να κάνει την ψηφιακή στροφή (diffusion of innovation game).

Επίσης δόθηκε μεγάλη έμφαση και στην προστασία των προσωπικών δεδομένων και πως αυτά μπορούν να εφαρμοστούν στην κάθε χώρα έχοντας υπόψη τα ευρωπαϊκά πρότυπα για τα οποία γίνεται αναφορά στην ιστοσελίδα της Ευρωπαΐκής Ένωσης «esafetylabel.eu». Επισκεφθήκαμε το Σπινόζα Λύκειο στο Άμστερνταμ, το οποίο έχει κάνει στροφή στην ψηφιακή τεχνολογία και στη χρήση των ψηφιακών εργαλείων εφαρμόζοντας την υιοθέτηση ομαδοσυνεργατικών εργαλείων, διαθεματικών εργασιών και προσεγγίσεων και καινοτόμων δράσεων όπως είναι αυτή της Dalton hour. Δηλαδή, όπως μας εξήγησε η διοίκηση του σχολείου, τα παιδιά επιλέγουν τον καθηγητή και την θεματική ενότητα που θέλουν να παρακολουθήσουν ελεύθερα κάποιες ώρες την εβδομάδα, έτσι ώστε να υποστηρίξουν ενδεχόμενα κενά σε κάποια μαθήματα και ταυτόχρονα να εμπλουτίσουν τις γνώσεις τους πάνω σε αυτά.

Στο σχολείο τα πάντα γίνονται με iPad της Apple καθώς και στο εργαστήριο υπάρχουν μόνο μηχανήματα της Apple τα iMac στα οποία καλούνται οι μαθητές να υλοποιήσουν πολλές εργασίες . Ο καθηγητής ουσιαστικά λειτουργεί ως σύμβουλος περισσότερο παρά σαν ο καθηγητής που ξέρουμε στη χώρα μας ,όπου π.χ. εφαρμόζει την μετωπική διδασκαλία κ.λ.π. Πέρα από ένα δεκάλεπτο εισήγησης την ώρα, ο καθηγητής λειτουργεί μετά συμβουλευτικά-διαμεσολαβητικά και οι μαθητές ασχολούνται με τις εργασίες τους . Θα πρέπει να πούμε ότι οι υποδομές ήταν σε πολύ υψηλό επίπεδο καθώς υπήρχαν αίθουσες μουσικής, χορού  και θεάτρου ώστε οι μαθητές να ασχολούνται εναλλακτικά και με αυτές τις δράσεις έτσι ώστε να αναπτύσσουν το κριτήριο της αισθητικής αγωγής και την ανάπτυξη της κοινωνικής και ομαδοσυνεργατικής σκέψης.

Έτσι λοιπόν εάν θέλουμε να πούμε συμπερασματικά κάποιες σκέψεις σχετικά με τις εκροές που αφορούν τα συγκεκριμένα σεμινάρια θα πρέπει να τονίσουμε, ότι στην εποχή που ζούμε, θα πρέπει  να εφαρμόσουμε νέες παιδαγωγικές μεθόδους για τα σχολεία του 21ου αιώνα. Να σχεδιάσουμε καινοτόμα σενάρια δράσης και εκμάθησης να εφαρμόσουμε συμμετοχικά και ομαδοσυνεργατικά σχέδια και πολιτικές για τις ψηφιακές καινοτομίες στο σχολικό επίπεδο. Επίσης να δείξουμε πολύ μεγάλο ενδιαφέρον στην πολιτική της ψηφιακής ασφαλείας στο σχολείο.Μάθαμε πώς να αναβαθμίζουμε τη ψηφιακή δομή του σχολείου: κινητές συσκευές, δίκτυο, εργαλεία και περιβάλλον διαδικτυακής εκμάθησης καθώς και πώς να σχεδιάζουμε μια πολιτική ψηφιακής ασφάλειας για ολόκληρο το σχολείο.

Αποκτήσαμε επικοινωνιακές δεξιότητες στην Αγγλική γλώσσα, έμφαση στη βελτίωση της προφορικής ευχέρειας, μεγαλύτερη αυτοπεποίθηση στη χρήση της προφορικής γλώσσας.

Ευρύτερη κατανόηση της ψηφιακής στροφής των σχολείων και ο ρόλος των υπευθύνων των σχολείων να την εφαρμόσουν βασιζόμενοι σε έρευνες πάνω στη ψηφιακή καινοτομία στα σχολεία. Το πλαίσιο του Fullan για τη ψηφιακή στροφή ολόκληρου του σχολείου.

Μάθαμε για την πολιτική ψηφιακής ασφάλειας ολόκληρου του σχολείου (GDPR), να υποστηρίζουμε την παιδαγωγική καινοτομία, να τη δημιουργούμε και να τη διαχειριζόμαστε.

Κατανοήσαμε  πώς να διαχειριζόμαστε τις αλλαγές στα σχολεία υποστηρίζοντας τους καθηγητές, διαδίδοντας τη βέλτιστη πρακτική, προσεγγίζοντας τους γονείς και την κοινότητα.

Συνεργαστήκαμε σε εργαστήρια και μοιραστήκαμε παραδείγματα πάνω σε επιτυχημένες ψηφιακές καινοτομίες σχολείων στις χώρες μας για να βελτιώσουμε την Ευρωπαϊκή διάσταση.

 

Διάχυχη αποτελεσμάτων

Οι παραπάνω κινητικότητες συνέβαλαν σε πάρα πολύ μεγάλο βαθμό στην δημιουργία ευκαιριών έτσι ώστε να μοιραστούμε τις γνώσεις που αποκτήσαμε μέσα από την κινητικότητα με συναδέλφους μας από το σχολείο αλλά και με άλλα όμορα σχολεία.

Η χρησιμοποίηση νέων μεθόδων διδασκαλίας, η εισαγωγή νέων θεμάτων και προγραμμάτων σπουδών στο σχολείο, καθώς και μια νέα προσέγγιση για εφαρμογή των καλών πρακτικών στο σχολείο αναμφίβολα οδηγεί όχι μόνο στην αξιοποίηση τους από το φορέα αποστολής μας αλλά και την διάχυση αυτών στο ευρύτερο κοινωνικό σύνολο. Πέρα από την ενίσχυση της θετικής στάσης μας στο εργασιακό μας περιβάλλον αυτές οι κινητικότητες οδήγησαν ουσιαστικά στην ενίσχυση της συνεργασίας με τους εταίρους μας, στην καταβολή των προσπαθειών μας για διεθνοποίηση των δραστηριοτήτων, στην συνεργασία με φορείς της αγοράς εργασίας, αλλά και με παράγοντες της κοινωνίας. Έτσι με βάση τα αποτελέσματα τα οποία αποκομίσαμε από την συμμετοχή μας σε αυτές τις δραστηριότητες είναι εμφανές ότι στους αρχικούς μας σχεδιασμούς ήταν και η ευρύτερη διαχείριση αυτών.

Πιο συγκεκριμένα, η καλλιέργεια της ικανότητας μας να χρησιμοποιούμε αλληλεπιδραστικές ψηφιακές τεχνολογίες για τον εμπλουτισμό της διδασκαλίας μας, η αυξημένη ώθηση στην χρήση νέων διδακτικών μεθόδων στην τάξη, η δημιουργία προτύπων δομών και μοντέλων στην χρήση της ψηφιακής τεχνολογίας στην εκπαίδευση, η χρήση των τάμπλετ και άλλων ηλεκτρονικών συσκευών στις εκπαιδευτικές δομές, η δημιουργία Flipped classroom και ο ρόλος των τάμπλετ στα μαθήματα Stem, η δημιουργία μέσων παραγωγής με τη χρήση διαφορετικών τεχνικών π.χ κείμενο, PDF, ακουστικά, η δημιουργία παραγωγής βίντεο και η δημοσιοποίηση τους online, η ασφαλής χρήση τους σε μαθήματα Stem, είναι ορισμένα αποτελέσματα τα οποία θα θέλαμε να κοινοποιήσουμε τόσο στο εσωτερικό του φορέα μας όσο και στο εξωτερικό κοινωνικό περιβάλλον. Ο τομέας των εκπαιδευτικών διαδικασιών σίγουρα λαμβάνει μεγαλύτερη προστιθέμενη αξία, γιατί τα σύγχρονα συστήματα τεχνολογίας, επικοινωνίας και πληροφοριών, θα ενισχύσουν σε μεγάλο βαθμό την παιδαγωγική πτυχή της διδασκαλίας. Η πρόσθετη αξία των συστημάτων αυτών αφορά στην βελτίωση της μαθησιακής διαδικασίας μέσω του συγκεκριμένου σχεδίου. Αποτελέσματα του σχεδίου όπως η απόκτηση διεθνούς εμπειρίας των συμμετεχόντων καθηγητών, η ανταλλαγή εμπειριών με χρήστες από άλλες χώρες όσον αφορά τον καταμερισμό εργασίας, ομαδικές συνεδρίες για την ενεργοποίηση μεμονωμένων συμμετεχόντων ώστε να μοιραστούν με όλους τους υπόλοιπους να χρησιμοποιούν σήμερα τα τάμπλετ τα iPad και τους ηλεκτρονικούς υπολογιστές στην τάξη τους, θεωρούμε ότι θα πρέπει επίσης να κοινοποιηθούν τόσο στον φορέα αποστολής όσο και στην τοπική κοινωνία και κοινότητα. Ουσιαστικά κοινοποιώντας σε σχολικό επίπεδο μια συστηματική και τεκμηριωμένη προσέγγιση στο σχεδιασμό και την εφαρμογή της ψηφιακής καινοτομίας, όπως είναι τα προγράμματά τα οποία υλοποιήσαμε δηλαδή το Steam powering, CRISS, καθώς και μέσα από ένα συστηματικό προσδιορισμό και επανεξέταση πρακτικών χρήσης των σύγχρονων τεχνολογιών για εκπαιδευτικούς όπως είναι τα podcast, παρουσιάσεις, screencasting, εικόνες, αρχεία PDF, ebooks, χάρτες πετυχαίνουμε και τους επιθυμητούς μας στόχος που είναι η ψηφιακή στροφή του σχολείου. Δουλεύοντας με ψηφιακά εργαλεία και εφαρμογές πάνω σε ηλεκτρονικές ψηφιακές πλατφόρμες π.χ LePlanner scenarios, τα σχολεία της ευρύτερης περιοχής έχουν τη δυνατότητα να ανταλλάξουν βέλτιστες πρακτικές και πρακτικά παραδείγματα σε επίπεδο σχολείου για ψηφιακή καινοτομία, ταυτόχρονα να μοιραστούν τις εμπειρίες συμμετέχοντας σε ένα κοινό προγραμματισμό μαθαίνοντας ο ένας από τον άλλο και έτσι να θεσπίσουν κοινά έργα με συγκεκριμένες πνευματικές εκροές.

Κοινοποιώντας τα παραπάνω αποτελέσματα ουσιαστικά ενθαρρύνουμε την αποτελεσματική χρήση των ΤΠΕ, την δημιουργία βιώσιμων δομών και μοντέλων για την καινοτομία και την ψηφιακή στροφή. Διαχέοντας αυτές τις καλές πρακτικές που αφορούν νέες ευκαιρίες για την διδασκαλία και τη μάθηση με υπολογιστές και τάμπλετ στην ευρύτερη κοινότητα, ουσιαστικά στηρίζουμε τους γονείς των μαθητών στην ευρύτερη κατανόηση, αντίληψη και αλληλεπίδραση στο νέο τρόπο μάθησης και διδασκαλίας των μαθημάτων.

Κατά τη διάρκεια των δραστηριοτήτων, στα πλαίσια υλοποίησης του προγράμματος, έλαβαν μέρος ενδοεπιμορφώσεις στα πλαίσια του συλλόγου καθηγητών του σχολείου. Οι εκπαιδευτικοί οι οποίοι έλαβαν μέρος στο συγκεκριμένο πρόγραμμα έγιναν πολλαπλασιαστές για τις νέες ιδέες και τις γνώσεις που αποκόμισαν, τόσο στους υπόλοιπους συναδέλφους όσο και στους εκπαιδευτικούς του συστεγαζόμενου σχολείου. Έγιναν συναντήσεις αμέσως μετά το τέλος κάθε δραστηριότητας προκειμένου να παρουσιαστεί το γνωστικό κομμάτι και τα αποτελέσματα από την κάθε δραστηριότητα. Συγκεκριμένα στις 22 Νοεμβρίου έγινε παρουσίαση από τους επιμορφούμενους στο Ταλίν Της Εσθονίας των αποτελεσμάτων των σεμιναρίων, με όλες εκείνες οι μαθησιακές εκροές που αφορούσαν στη συγκεκριμένη δραστηριότητα. Έγινε μεταφορά της εμπειρίας των γνώσεων και των δεξιοτήτων, των νέων εκπαιδευτικών μεθόδων και κυρίως της όλης εμπειρίας για την ψηφιακή στροφή των σχολείων της χώρας υποδοχής. Επίσης 27 Ιουνίου 2018 έγινε δεύτερη σειρά ενημερώσεων από τους καταρτιζόμενους στη δεύτερη κινητικότητα στην Ολλανδία σχετικά με το εκπαιδευτικό σύστημα της χώρας, το πως εφαρμόζουν τα ψηφιακά εργαλεία στην εκπαιδευτική διαδικασία, την στροφή από την παραδοσιακή μορφή μάθησης σε ένα σύγχρονο εξ αποστάσεως περιβάλλον όπου οι μαθητές μπορούν και επικοινωνούν μέσα από ηλεκτρονικές πλατφόρμες χρησιμοποιώντας εργαλεία ψηφιακά προάγοντας την έννοια των Τ.Π.Ε. στο σύγχρονο παιδαγωγικό και διδακτικό περιβάλλον.

Θα πρέπει επίσης να τονίσουμε ότι ο διευθυντής του σχολείου, ο οποίος συμμετείχε στο πρόγραμμα, ανέλαβε την παρουσίαση σε συνεργασία με τον Οργανισμό Ανάπτυξης Σητείας, στο πλαίσιο των προγραμμάτων και σεμιναρίων επιμόρφωσης του ΚΕΚ Σητείας, των αποτελεσμάτων από τις κινητικότητες του σχεδίου, και την χρησιμοποίηση των ψηφιακών εργαλείων τόσο για την ψηφιακή στροφή στην εκπαίδευση τόσο των σχολείων όσο και την επίδραση τους και στην εκπαίδευση των ενηλίκων. Συγκεκριμένα αναφέρθηκε σε εφαρμογές Google apps, Kahoot, Edshelf, εννοιολογικών χαρτών, moodle κλπ.

Στις 15 Οκτωβρίου έγινε διάχυση των αποτελεσμάτων από τους καταρτιζόμενους καθηγητές στους γονείς του σχολείου μας οι οποίοι προσκλήθηκαν από το Διοικητικό Συμβούλιο του Συλλόγου γονέων και κηδεμόνων.

Δόθηκαν συνεντεύξεις σε όλες εφημερίδες, τόσο στην “Ανατολή” η οποία κυκλοφορεί σε επίπεδο νομού στις 16 Οκτωβρίου 2018, όσο και σε άλλες τοπικές εφημερίδες όπως τα “Σητειακά” στις 19 Οκτωβρίου 2018 δηλαδή με το τέλος του προγράμματος ώστε να αναδειχθεί η σημασία και η επίδραση των μαθησιακών αποτελεσμάτων στην σχολική μας μονάδα.

Επίσης δημοσιεύσαμε μια περίληψη της έκθεσης σχετικά με το περιεχόμενο του σχεδίου που υλοποιήσαμε στη διαδίκτυακή εφημερίδα sitiapress online.

Μέσω της ιστοσελίδας του σχολείου δημοσιεύσαμε τα σχετικά αποτελέσματα καθώς επίσης και σε σελίδα που δημιουργήσαμε στο facebook για την διάχυση των αποτελεσμάτων https://www.facebook.com/2oGYMNASIOSITEIAS

Στο etwinning έγινε διάχυση των αποτελεσμάτων όπου ανεβάσαμε αντίστοιχο υλικό καθώς επίσης και στην διαδικτυακή πύλη school education gateway.

Όλοι οι συμμετέχοντες προέβησαν σε γραπτή αξιολόγηση του προγράμματος, μεταξύ των άλλων αξιολόγησαν τους εκπαιδευτές, το εκπαιδευτικό υλικό, τη διαμονή, τη διατροφή, τις μετακινήσεις, τη συνεργασία με το φορέα υποδοχής και γενικά την αποτελεσματικότητα του σχεδίου. Στα σχετικά ερωτηματολόγια καταγράφηκαν οι απόψεις του δείγματος και τα αποτελέσματα θα αξιοποιηθούν κατάλληλα. Για την σύνταξη και διανομή των ερωτηματολογίων χρησιμοποιήθηκαν τα Google forms https://docs.google.com/forms/d/1gbI2-EIqhKum3-_OWlhd2agZEmATesMUb2Zpbs1ftr4 . Για την αξιολόγηση των αποτελεσμάτων τα Google docs και ως evaluation tool το add on της Flubaroo.